FrieslandCampina publiceerde 21 februari de jaarresultaten van 2022. De zuivelproducent zag de omzet stijgen met 22,4 procent naar 14,1 miljard euro en spreekt van een solide en dynamisch jaar.
“2022 was in veel opzichten wederom een bijzonder jaar” zei Hein Schumacher, CEO Koninklijke FrieslandCampina N.V. tijdens de presentatie van de jaarcijfers. “Denk bijvoorbeeld aan het loslaten van de coronamaatregelen, het stikstofdebat, de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis en vooral de hoge inflatie die iedereen in de keten, zowel producenten, retailers als consumenten, hard heeft geraakt. Met name door de inflatie stonden de resultaten van onze consumenten-activiteiten in de business group Food & Beverage onder druk doordat we niet in staat waren de enorme kostenstijgingen volledig aan onze klanten door te berekenen. Dit werd echter meer dan gecompenseerd door uitstekende resultaten van de business groups Specialised Nutrition, Ingredients en Trading, en de goede prestaties van de nieuwe Professional foodservice business.
Per saldo kunnen we terugkijken op significante omzet- en winstgroei voor FrieslandCampina in 2022. Ook realiseerden we een historisch hoge prestatieprijs van 58,69 euro per 100 kilogram geleverde melk, inclusief een contante nabetaling van 0,90 euro. In 2022 werd ruim 5,4 miljard euro aan vergoedingen uitbetaald aan leden-melkveehouders: een recordbedrag.
In 2022 is goede voortgang op de duurzaamheidsagenda geboekt. Denk in de eerste plaats aan de publicatie van ons klimaatplan en de verdere reductie in de uitstoot van broeikasgassen, maar ook aan de voortgang op het herbruikbaar en recyclebaar maken van onze verpakkingen. Om in de toekomst broeikasgasemissies verder te kunnen verlagen zijn we samen met leden-melkveebedrijven en strategische partners diverse pilots gestart, onder andere op het gebied van veevoer en circulaire stalsystemen. Ook hebben we fors geïnvesteerd in het verder verduurzamen van onze productieprocessen, installaties en distributie. Maar we zijn er zeker nog niet en we zullen naar verwachting tot 2030 meer dan 1,5 miljard euro extra in duurzaamheid investeren.
2022 markeerde ook het einde van ons 150-jarig jubileum dat passend werd afgesloten met de korte film ‘A New Day’, onze ode aan generaties FrieslandCampina melkveehouders. Alle leden-melkveehouders, medewerkers en partners wil ik van harte bedanken voor de enorme inzet waarmee in 2022 is gewerkt aan de realisatie van de resultaten en aan het verder verduurzamen en toekomstbestendig maken van FrieslandCampina.”
Netto-omzet, bedrijfsresultaat en nettowinst sterk toegenomen
De sterk gestegen prijzen van grondstoffen, verpakkingen en energie werden door de business groups grotendeels gecompenseerd door prijsverhogingen. Alle business groups lieten hierdoor flinke omzetgroei zien. Wel kwamen door de hoge inflatie de volumes en de marges in consumentenzuivel onder druk te staan doordat het niet lukte de enorme kostenstijgingen volledig aan klanten door te berekenen.
Door lagere winstmarges en herstructureringskosten daalde het bedrijfsresultaat van de business group Food & Beverage in vergelijking met 2021. Het Food & Beverage-onderdeel Professional realiseerde in 2022 een sterk verbeterd bedrijfsresultaat als gevolg van de marktopleving na de coronapandemie, hogere basiszuivelnoteringen, innovatie en uitbreiding van het distributienetwerk. De overige business groups profiteerden eveneens van marktherstel. Het bedrijfsresultaat van de business group Ingredients steeg als gevolg van het herstel van de kinder- en volwassenenvoedingsmarkten. Specialised Nutrition realiseerde een goed bedrijfsresultaat met name gedreven door verbeterde verkopen in China. Trading tot slot profiteerde van de historisch hoge basiszuivelnoteringen door snel op veranderende marktontwikkelingen in te spelen.
De netto-omzet van FrieslandCampina steeg met 22,4 procent naar 14,1 miljard euro in 2022 (2021: 11,5 miljard euro), gecorrigeerd voor valuta-effecten steeg de omzet met 20,1 procent naar 13,8 miljard euro. Het bedrijfsresultaat steeg met 32,7 procent naar 471 miljoen euro (2021: 355 miljoen euro). Zonder valuta-effecten en gecorrigeerd voor herstructureringskosten en overige bedrijfslasten en -opbrengsten steeg het bedrijfsresultaat met 94,5 procent naar 712 miljoen euro (2021: 366 miljoen euro). De nettowinst steeg met 69,8 procent naar 292 miljoen euro (2021: 172 miljoen euro).
Overige bedrijfslasten en -opbrengsten bedroegen -260 miljoen euro (2021: -11 miljoen euro) en besloegen met name aanpassingen in het productienetwerk en desinvesteringen van 176 miljoen euro en een verplichting van 63 miljoen euro in verband met hogere kosten voor omwisseling van vreemde valuta in Nigeria.
Lage operationele kasstroom
De hoge melkprijs en inflatie hebben in 2022 geleid tot fors hogere voorraad- en debiteurenposities en daardoor is de operationele kasstroom significant lager dan in 2021. De kasstroom uit operationele activiteiten bedroeg 293 miljoen euro (2021: 594 miljoen euro).
Optimalisatie organisatie
Diverse productielocaties in Nederland, Duitsland en Thailand werden geheel of gedeeltelijk gesloten om het productienetwerk verder te optimaliseren. Er is echter ook volop geïnvesteerd in nieuwe, duurzame productievoorzieningen: in Aalter (België) zijn nieuwe verpakkingslijnen voor recyclebare PET-flessen gerealiseerd, in Maasdam (Nederland) is de dagverse zuivelproductie uitgebreid en in Veghel (Nederland) is in de productiecapaciteit voor lactoferrine geïnvesteerd. Daarnaast worden in Indonesië en Maleisië nieuwe productielocaties gebouwd die de komende jaren operationeel zullen worden. Het gemiddeld aantal medewerkers is in 2022 gedaald tot 21.715 (2021: 22.961), met name als gevolg van herstructureringen.
Innovatie
Investeringen in onderzoek en ontwikkeling bedroegen 93 miljoen euro in 2022 (85 miljoen euro in 2021). In consumentenzuivel werden in markten buiten Europa, waaronder Pakistan en Egypte, nieuwe kaastoepassingen geïntroduceerd. Het merk Parrano groeide onder meer door de introductie van nieuwe smaken. Naast nieuwe zuivelproducten werden ook plantaardige varianten geïntroduceerd onder de merken Chocomel en Friesche Vlag. Professional introduceerde Debic Vegan top en breidde zijn zuivelassortiment uit met roomkaas. FrieslandCampina Ingredients breidde zijn supplementenportfolio onder andere uit met BiotisTM GOS-OP Purity, een hoogwaardig prebiotisch ingrediënt dat de darmgezondheid ondersteunt.
Waardecreatie voor leden
FrieslandCampina realiseerde voor de leden-melkveehouders een prestatieprijs van 58,69 euro per 100 kilogram melk, een stijging van 47,2 procent ten opzichte van vorig jaar (2021: 39,88 euro). De FrieslandCampina-prestatieprijs bestaat uit de FrieslandCampina-melkprijs met daarbij opgeteld rente op ledenobligaties en toevoeging aan de algemene reserve.
De FrieslandCampina-melkprijs steeg met 46,2 procent naar 57,35 euro per 100 kilogram melk (2021: 39,23 euro). Dit is inclusief de FrieslandCampina-garantieprijs en de toeslagen voor bijzondere melkstromen, weidemelk en Foqus planet met daarbovenop een contante nabetaling van 0,90 euro per 100 kilo melk (2021: 0,14 euro) dankzij het hogere bedrijfsresultaat.
De FrieslandCampina-garantieprijs, die overeenkomt met de gemiddelde jaarprijzen voor boerderijmelk van referentiebedrijven in Noordwest-Europa, steeg met 45,9 procent naar 55,21 euro per 100 kilogram geleverde melk (2021: 37,84 euro). De hoge prijzen voor boerderijmelk waren het gevolg van een lagere aanvoer van boerderijmelk en de hoge vraag naar zuivelproducten na de coronapandemie.
De hoeveelheid aangevoerde ledenmelk daalde met 2,5 procent van 9.745 miljoen kilogram in 2021 naar 9.502 miljoen kilogram in 2022, hetgeen hoofdzakelijk werd veroorzaakt door een daling van het aantal leden-melkveebedrijven van 10.546 naar 9.927. Desondanks steeg de totale vergoeding aan de leden-melkveehouders voor de door hen geleverde boerderijmelk met 41,4 procent naar 5.423 miljoen euro (2021: 3.835 miljoen euro).
Verdere stappen in verduurzaming zuivelketen
In april 2022 publiceerde FrieslandCampina zijn klimaatplan met daarin doelen voor 2030. FrieslandCampina heeft zich bij melkverwerking en transport (scope 1 en 2) een reductie van 63 procent broeikasgasuitstoot in 2030 ten opzichte van 2015 ten doel gesteld. Het doel bij de melkproductie op de leden-melkveebedrijven (scope 3 – ledenmelk) is een reductie van 33 procent en bij leveranciers (scope 3 - overig) 43 procent. Het Science Based Targets initiative (SBTi) heeft bevestigd dat deze klimaatdoelen in lijn zijn met de klimaatdoelen van Parijs.
Om concreet invulling te geven aan de reductiedoelen, is samen met Agrifirm en DSM een pilot gestart op leden-melkveebedrijven waarbij aan het rantsoen van ongeveer 20.000 koeien de methaanremmer Bovaer wordt toegevoegd. Daarnaast helpt FrieslandCampina samen met Lely en Rabobank 97 melkveebedrijven te investeren in een circulair stalsysteem dat de stikstofuitstoot in de stal significant zal verlagen. Samen met Agrifirm zet FrieslandCampina zich bovendien in voor een volledig gescheiden, ontbossings- en conversievrije soja-veevoerketen naar Europa. Sinds de start in de zomer van 2022 is ruim 20.000 ton gegarandeerd ontbossingsvrije soja geleverd aan FrieslandCampina-leden. FrieslandCampina investeert tot 2030 1,5 miljard euro extra in de realisatie van zijn klimaatambities.
De broeikasgasuitstoot bij verwerking en transport van melk (scope 1 en 2) daalde in 2022 met 6,1 procent naar 649 kton CO2-equivalenten (2021: 691 kton CO2-equivalenten) door investeringen in nieuwe CO2-reducerende processen en de sluiting van installaties. Ook een daling van het productievolume en een vermindering van het aandeel CO2-intensieve producten, zoals melkpoeder, in het productportfolio heeft bijgedragen aan deze daling. Verdere verlaging van de uitstoot werd geremd door de beperkte beschikbaarheid van biobrandstoffen voor productie als gevolg van de energiecrisis.
De broeikasgasuitstoot bij de productie van melk op leden-melkveebedrijven (scope 3 – ledenmelk) daalde met 2,5 procent naar 10.823 kton CO₂-equivalenten (2021: 11.099 kton CO2-equivalenten). De totale broeikasgasuitstoot daalde met 2,7 procent naar 11.472 kton CO2-equivalenten (2021: 11.790 kton CO2-equivalenten).
In 2022 werd 89 procent van het elektriciteitsverbruik van de productielocaties in Nederland gedekt met groene stroom van eigen leden, wereldwijd komt dat overeen met 53 procent van het stroomverbruik. Eind 2022 draaide op 41 leden-melkveebedrijven een mono-mestvergister waarmee in totaal ruim 10 miljoen m3 biogas werd geproduceerd (2021: 8 miljoen m3).
Verpakkingen
Het percentage herbruikbare en recyclebare verpakkingen steeg in 2022 naar 91 procent (2021: 90 procent). FrieslandCampina investeerde onder meer in het ontwerpen en invoeren van recyclebare bekers en flessen. Voor plastic flessen en yoghurt- en kwarkbekers werd bijvoorbeeld een andere wikkel ingevoerd, waardoor ze beter kunnen worden gesorteerd en gerecycled.
Dairy Development
In 2022 namen in totaal 70.101 lokale melkveehouders deel aan Dairy Development-trainingen in Nigeria, Vietnam, Thailand, Maleisië, Indonesië, Pakistan en Roemenië (2021: 70.385). In Nigeria werd een in Nederland ontwikkelde mobiele yoghurtfabriek in gebruik genomen. In 2022 heeft FrieslandCampina in Pakistan en de Filipijnen centra opgericht om de melkveehouderij verder te ontwikkelen door kennisoverdracht tussen Nederlandse en lokale partijen. Eerder werden al centra opgericht in China, Nigeria en Ivoorkust.
Vooruitzichten 2023
In het vierde kwartaal van 2022 zijn de marktomstandigheden ongunstiger geworden en is een sterke daling van de basiszuivelnoteringen ingezet. Het negatieve effect hiervan op het resultaat in het vierde kwartaal zal zich naar verwachting doorzetten in 2023. De impact hiervan zal in de eerste helft van het jaar significant zijn. Naast het negatieve effect van deze basiszuivelnoteringen op de winstgevendheid, is de verwachting dat de marktomstandigheden moeilijker zullen worden doordat een verminderde koopkracht van consumenten in veel markten de volumes verder onder druk zal zetten.
Voor 2023 zijn duidelijke prioriteiten gesteld. Er zal meer aandacht uitgaan naar product- en merkinnovatie om te blijven voldoen aan de wensen en verwachtingen van consumenten en klanten. De plannen voorzien daarom in hogere investeringen in onderzoek en ontwikkeling (R&D), met name gericht op betere voeding en duurzamere productie en verpakkingen. Daarnaast zal FrieslandCampina blijven investeren in de marketing van zijn merken en in de Professional-business om daar de groei te realiseren.
Duurzaamheid blijft één van de pijlers in de strategie en bedrijfsvoering van FrieslandCampina, met in 2023 met name focus op broeikasgasreductie op basis van het klimaatplan en op duurzame verpakkingen. Het vergroten van biodiversiteit zal ook onderdeel zijn van de duurzaamheidsprioriteiten voor 2023. Tenslotte blijft FrieslandCampina in het productienetwerk investeren, bijvoorbeeld in de nieuwe, duurzamere productielocaties in Indonesië en Maleisië.
In 2023 loopt een aantal rentedragende verplichtingen af. FrieslandCampina verwacht deze te herfinancieren.